NASF semur um netaveiði í Hvítá og Ölfusá

Friðleifur, Elvar
Friðleifur Egill t.v. og Elvar hjá NASF á góðri stundu.

NASF á Íslandi hefur samið við nokkra netabændur við Ölfusá og Hvítá. „Þetta eru ekki allir, nú eiga um 500 laxar meiri möguleika að ná til hrygningarstöðva sinna en ella og vonandni bætast fleiri netajarðir í hópinn með tímanum. Eins og sagði, þetta er ekki allt, en boltinn er þó farinn að rúlla, sagði Elvar Örn Friðriksson framkvæmdastjóri NASF í samtali við VoV í dag.

Í fréttatilkynningu sem barst frá NASF segir: „NASF á Íslandi (North Atlantic Salmon Fund), náttúruverndarsamtök sem hafa vernd Norður-Atlantshafslaxins að meginmarkmiði, hafa komist að samkomulagi við hluta landeiganda á vatnasvæði Hvítár og Ölfusár um að laxanet þeirra verði ekki sett niður næstu 10 ár, til 2031. Samkomulagið felur í sér að NASF á Íslandi greiðir umræddum landeigendum á svæðinu fyrir að veiða ekki lax með netum.

Tilgangur þess er að vernda villta Atlantshafslaxinn en stofninn hefur átt undir högg að sækja á liðnum árum. Með samkomulaginu er virtur réttur landeigenda og netabænda á svæðinu, hvort sem litið er til hefða og venju eða til tekjulindar. Þeir aðilar sem eiga aðild að samkomulaginu eru þó sammála um mikilvægi þess að vernda laxastofninn og ýta undir frekari vöxt hans til framtíðar.

Friggi, Baldur Hermannsson.
Fallegur lax með Frigga í kjaftvikinu.. Nú er þeim mörgum borgið næsta áratuginn.

NASF ætlar að vinna með landeigendum og leigutökum á vatnasvæðinu að því markmiði að sem mest af laxinum fái að njóta vafans þegar hann er kominn á sínar hrygningaslóðir. Jafnframt lýsa samningsaðilar því yfir að þeir munu styðja og beyta sér fyrir auknum rannsóknum á vatnasvæði Hvítár og Ölfusár. Samningsaðilar hafa væntingar um að aðgerðir þeirra muni hafa jákvæð áhrifa á laxagengd á svæðinu og með auknum rannsóknum verði hægt að mæla þau áhrif sem samningurinn mun hafa.

Bæði landeigendur og leigutakar á svæðinu koma að fjármögnun samkomulagsins í samstarfi við NASF á Íslandi. Þessi ráðstöfun, að semja við landeigendur um nýtingu á svæðinu, er í samræmi við stefnu og tilgang NASF á Íslandi, sem mótaður var af Orra heitnum Vigfússyni, stofnanda sjóðsins. Orri helgaði líf sitt baráttunni fyrir verndun villta Atlantshafslaxinum. Aðferðarfræði hans í umhverfisvernd byggði m.a. á því að kaupa veiðiréttindi, hvort sem er á hafi eða í ám, í sátt við hluteigandi aðila, s.s. sjómenn og landeigendur á Íslandi, í Færeyjum og á Grænlandi. Fyrir það hlaut hann fjölmargar viðurkenningar, meðal annars frá umhverfisverndarsamtökum víða um heim.

„Það er ánægjulegt að hafa náð samkomulagi við hluta landeiganda á svæðum Hvítár og Ölfusár en saman deilum við þeirri sýn vilja að sjá stofn Atlantshafslaxinn vaxa enn frekar. Netaveiðar hafa verið stundaðar bæði sem afþreying og til tekjulindar um árabil og við berum virðingu fyrir þeirri hefð sem hefur skapast á svæðinu. Það er ekki og hefur aldrei verið markmið samtakanna að banna eða koma í veg fyrir veiðar, heldur höfum við kosið að vinna með landeigendum og bændum í þeim tilgangi að vernda stofninn. Við vonum að fleiri landeigendur á svæðinu nái samkomulagi við okkur í framtíðinni,“ sagði Elvar enn fremur.